Studenten

Studenten

Mijn studenten hier in Burlington, Vermont, zijn aardig en vriendelijk, maar ik weet nog steeds niet zeker waarom ze mijn cursus Holocaust in the Netherlands hebben gevolgd. Voor sommigen is er een verre Nederlandse achtergrond (‘de broer van mijn grootvader zat in het verzet’), Anne Frank is bij iedereen bekend en voor anderen was een leukere cursus al volgeboekt. Dertien keer  twee uur en drie kwartier zo’n 20 studenten bezighouden, liefst op wetenschappelijk niveau, blijft natuurlijk lastig. Ik heb ze aan het begin voorspeld dat ze aan het eind meer over Nederland en de Holocaust zouden weten dan de gemiddelde Nederlander en dat leek hen wel wat. Van de 400 jaar Nederlandse geschiedenis die ik in vogelvlucht behandelde, bleef alleen de verzuiling echt beklijven. Ik heb daar wellicht iets te veel over gesproken, want bij het tentamen halverwege de cursus waren er toch een aantal die de verzuiling als hoofdschuldige aanwezen voor het grote aantal Joodse slachtoffers in Nederland. Ze proberen vooral veel informatie op internet te vinden, terwijl ik toch meer dan 70 Engelstalige artikelen voor hen op de bibliotheek-website had laten plaatsen.

Films kijken is altijd leuk en voor een visueel ingestelde generatie ook een must, maar dat je een film(fragment) ook critisch kunt analyseren, was voor velen toch nieuw.
In het laatste tentamen dat ze moeten maken, heb ik een vraag opgenomen over overeenkomsten en verschillen tussen de film De Aanslag en The Hiding (over de diep christelijke verzetsstrijdster Corrie ten Boom). Benieuwd wat ze ervan maken én van hun evaluatie over mij; een verplicht en zeer nuttig onderdeel van een cursus. Ik zal er eerlijk over berichten.

Dynasty

Dynasty

In een land, dat gegrondvest is op het verwerpen van gekroonde hoofden en erfopvolging, is de aandacht voor dynastieen opmerkelijk. Natuurlijk burgerlijke dynastieen, maar het veelvuldig gebruik van romeinse cijfers achter een naam lijkt natuurlijk op vorstelijke nummering als Willem I, Willem II etc. Het gaat dan vooral om tyconen in het bedrijfsleven, die zo graag de familiecontinuiteit aangeven. Maar het is net zo opmerkelijk dat politici ook altijd trots zijn op hun vader, grootvader, moeder, broer, of welk familielid dan ook, die ook politicus was. In een land, waar het aantal gekozen functionarissen overweldigend is, mag dat bijzonder heten. Je stemt op iemand vanwege diens kwaliteiten en niet welke politieke rol een familielid heeft gespeeld, zou je zeggen. Maar niets is minder waar en je ziet het van hoog tot laag. Niet zo lang geleden nog vader en zoon Bush als 41^e en 43^e  president van de USA en een broer van jr. was gouverneur van Florida. Vader en zoon Daley waren samen meer dan veertig jaar gekozen burgemeester van Chicago en zo kun je nog wel honderden of duizenden voorbeelden geven. Het echtpaar Clinton is een mooi recent voorbeeld, maar de familie Kennedy spant natuurlijk de kroon. Dodelijke schietpartijen leken een einde te maken aan de machtigste politieke familie in de USA, maar bij de laatste conventie van de Democratische Partij waren meer Kennedies aanwezig dan leden van het Oranjehuis op Koninginnedag.

Eten in Vermont

Eten in Vermont

Hier in de New-England staat Vermont wordt veel aandacht besteed aan eten, met in veel plaatsen goede restaurants en lokale boerenmarkten, waar de Amsterdamse boerenmarkt op de Noordermarkt een puntje aan kan zuigen. Natuurlijk is dit super de luxe mooie gezonde voedsel voor maar weinigen weggelegd; met wat je voor een klein tasje boerenmarktboodschappen betaalt, kun je een flinke winkelwagen in de lokale supermarkt volladen. Veel  diepvries en blik en weinig verse groente; goedkoop, maar niet erg gezond.  

Ogenschijnlijk worden er met name veel hamburgers gegeten, heel veel hamburgers en ketens als McDonald en Burger King bevestigen dat beeld. Een hamburger hoort bij een Amerikaan als een cowboy bij het Amerikaanse landschap, een cowboy die koeien opdrijft; de koeien waar de hamburgers van worden gemaakt.
Maar de hamburger wordt bedreigd en wel door de pizza! Daar zijn een aantal redenen voor. Ten eerste kun je met een hamburger niet zoveel doen; je kunt het los eten, tussen een broodje stoppen en er een paar zaken bij doen zoals blaadjes sla, bacon en kaas, en ernaast frietjes. Een pizza kun je vierkant, rond, groot of klein maken en er werkelijk van alles op doen, behalve soep of ijs. Het belangrijkste voordeel is evenwel de doggy bag; heb je ooit iemand met een ingepakte halve hamburger een restaurant zien verlaten? Dat gebeurt met de pizza wel; je krijgt naast je bord al bijna een stuk aluminiumfolie om de pizzaresten in te pakken. En dat is in deze zware economische tijden mooi meegnomen.

Verkiezingen

Verkiezingen

Door de periode vóór, tijdens en na de verkiezingen uisluitend te volgen via de New York Times, USA-Today of één van de gevestigde televisiezenders, geeft een onevenwichtig beeld. Onevenwichtig, omdat daar analyses worden gemaakt, voor- en nadelen van de verschillende kandidaten worden uitgelegd en er niet wordt gescholden. Het is natuurlijk wel vreemd dat een krant of een zender een bepaalde kandidaat steunt, zoals vroeger De Volkskrant de juiste katholieke kandidaat aanprees.

De tv-spotjes kunnen soms wel buitengewoon venijnig zijn, maar er is wel duidelijkheid; als je zwart-wit beelden ziet, weet je dat er een tegenstander wordt aangevallen.
Een geheel andere nieuwskant is de zogenaamde talkradio. Voordat er televisie was, waren er natuurlijk ook commentatoren van alle slag op de radio te horen en dat was voor veel mensen de enige nieuwsbron, zeker op het platteland. Maar de talkradio is niet verdwenen en de commentatoren zijn bijna zonder uitzondering van rechtse signatuur en wel zo rechts dat Wilders met hen vergeleken een bedaagde liberaal is. Toegegeven, ze bevestigen altijd toe dat ze conservatief zijn, maar claimen ook altijd de objectieve waarheid te verkondigen. Een stortvloed van onbewezen feiten en absurde meningen is het gevolg. Sinds Reagan is het fout gegaan, Romney is een watje en de armen, de zwarten en de Hispanics hebben op Sinterklaas Obama gestemd; dan krijgen ze geld zonder te hoeven werken.
Waarom heeft Nederland dat niet: geef de oude Wiegel een radiozender!

Canadezen (1)

Canadezen (1)

Canadese toeristen zijn in Europa vaak te herkennen aan hun nationale vlag die ze in een kleine uitvoering op hun rugzak of tas hebben genaaid. Ze doen dat omdat ze niet met hun zuidelijke buren verward willen worden; een beetje vergelijkbaar met Nederlanders die niet graag voor Duitsers aangezien willen worden.

Hier in Burlington, Vermont, hebben de talrijke Canadese toeristen geen vlaggetje nodig, omdat ze bijna allemaal Frans spreken. Ze komen uit de Canadese provincie Québec, want het is maar een paar uur met de auto en ze doen hier graag boodschappen of vieren een korte vakantie. Het is goed voor de lokale economie, maar meer dan een enkel winkelopschrift met ‘Bienvenues Québecois’ zie je niet en ik heb in geen enkel restaurant een tweetalig menu kunnen vinden.

De Canadezen zijn in het algemeen meer dan welkom, maar bij hun restaurantbezoek, of eigenlijk bij het betalen van de rekening, gaat het fout, in elk geval in de ogen van het personeel. Dat verdient vaak het schandelijk lage bedrag van $ 4.10 per uur, terwijl het minimumloon $ 8.46 per uur is. Dat verschil moet van de fooien komen en als dat niet lukt, moet de werkgever het verschil bijleggen. Een pervers systeem, want als iemand om wat voor reden dan ook, te weinig fooien binnenhaalt, gaat die zeker niet naar de baas. Het zou je namelijk je baan kunnen kosten. De Canadezen zijn in hun ogen veel te zuinig , want die vinden 15% meer dan genoeg. Dat komt vooral omdat in Canada de restaurantrekening net als in Nederland inclusief fooi is. In de VS niet en daar wordt 15% als ondergrens van een fooi beschouwt en daarom waren een paar restaurants ertoe overgegaan om op de rekening van Franssprekende gasten ongevraagd 18% fooi toe te voegen. Deze ‘Queeb Tax’ is én illegaal én zorgde voor een stroom van reacties, zowel op de lokale tv als in de lokale bladen. Het opvallende is dat er vanuit gegaan wordt dat de Canadezen opgevoed moeten worden om meer fooi te geven en dat niemand oppert het minimumloon voor restaurantpersoneel te verhogen naar het minimumloon. De restaurantbazen bleven mooi buiten schot, maar desondanks zal ik boven de 15% blijven tippen.

Canadezen (2)

Canadezen (2)

De Verenigde Staten zien de noordelijke buurman vaak als het conservatieve land, dat liever onder Engels bestuur bleef dan mee te delen in de geneugten van de Amerikaanse Revolutie. Wat nu Canada is, werd ook een vluchtplaats voor Amerikanen die tegen de Revolutie waren. De Onafhankelijkheidsoorlog  (1775-1783) maakte geen eind aan de slechte verhoudingen; integendeel. In 1812 verklaarde de jonge Amerikaanse Republiek de oorlog aan zijn vroegere kolonisator Engeland met de bedoeling Canada in te lijven. Wat die Engelse kolonie als een veroveringsoorlog zag, werd door de VS natuurlijk als een bevrijdingsoorlog gezien. Het liep slecht af voor de jonge republiek, want niet alleen mislukte de ‘bevrijding’ van het noorden, de Engelsen wisten twee jaar later Washington te bezetten en onder andere het Witte Huis plat te branden. Natuurlijk werd de nederlaag later gezien als een dappere daad tegen een machtige vijand, maar op het moment is hier maar weinig te merken van een 200-jarige herdenking.

Dat is anders in Canada; daar zendt de regering tv-spotjes uit waarin ze haar onderdanen indringend herinnert aan deze lelijke aanval van de Amerikanen. Een aparte regeringswebsite (www.1812.gc.ca) legt het allemaal uit met als hoofdboodschap dat Canada niet zou bestaan als ‘ze’ hadden gewonnen.
Dat progressieve Amerikanen op het moment roepen dat ze naar Canada emigreren als Romney wint, moet maar als ironie van de geschiedenis worden gezien.

Jagen in Vermont

Jagen in Vermont

Het jagen op elanden is al weer voorbij en heeft minder opgeleverd dan was verwacht; minder dan 200. Nu kun je niet zomaar met je geweer het bos intrekken om deze prachtdieren neer te leggen; ook in het land van de vrijheid zijn er beperkingen. Je moet ten eerste een wapenvergunning hebben, maar dat krijgt iedereen die niet blind is. Ten tweede moet je een jachtvergunning hebben, maar ook dat is geen problem; $ 22 voor Vermonters en $ 100 voor anderen. Ten derde moet je een elandenjachtvergunning hebben en dat is moeilijker, want van de 11.000 gretige jagers konden maar 385 een vergunning krijgen, via een loterij. Vermonters betaalden $ 100 en anderen $ 350 en volgens de Fish and Wildlife Department was dat een koopje, vergeleken met andere staten.

Naast de loterij werden ook nog eens vijf vergunningen geveild om bovengenoemd Department aan Wildlife Education te laten doen. Deze veiling bracht $ 22.000 op en maar twee van de vijf gelukkigen was afkomstig uit Vermont.

Maar de koek was nog niet op, want er waren ook nog eens elandjachtvergunningen voor drie jongeren ‘who have a life-threatening disease or illness’. Nog vóór je eigen dood een eland omleggen, is natuurlijk de droom van elke Vermontse jongere met een dodelijke ziekte. Elke jongere mocht ook vijf niet-zieke vrienden of familieleden meenemen, waarvan er eentje ook een geweer mocht vasthouden én gebruiken.

O ja, het schieten op zwarte beren kan nog tot 14 november, maar je mag nog maar vier dagen met pijl en boog jagen op de wilde kalkoen.

De Oorlog

De Oorlog

Lees ik hier de verkeerde krant (New York Times) of ben ik zo geobsedeerd door de Tweede Wereldoorlog, dat ik het overal in de krant zie?

Mijn studenten probeer ik duidelijk te maken dat de uitdrukking ‘na de oorlog geboren’ typisch  Nederlands is; het slaat altijd op de Tweede Wereldoorlog, omdat we geen Eerste Wereldoorlog hebben gehad en onze twee naoorlogse koloniale oorlogen eufemistisch Politionele Acties heten.

Oorlog kan hierin de VS  van alles zijn; de Onafhankelijkheidsoorlog, de Burgeroorlog, de Eerste en de Tweede Wereldoorlog, de Korea Oorlog, de Vietnam-oorlog (de Politionele Vietnam Actie), de 1^e en de 2^e Golf Oorlog en nu de War against Terror (naast de War against Drugs).

Maar toch. Als er een artikel in de NYT is over het sombere feit dat alle fraaie Franse (mode)zaken aan de Champs Elysee worden overgenomen door Amerikanen (MacDonald!) , staat er een foto van triomfantelijke Amerikaanse soldaten die in sptember 1944 over de Champs Elysee marcheren. Een halve pagina over de opening door de Franse president van het nieuwe Mémorial in Drancy (het Parijse Westerbork) is niet voldoende, want de New York Review of Books overklassed dat met de toespraak van de president. En dan gisteren nog een artikel over jonge Israeli’s die het Auschwitz-kampnummer van oma op hun arm laten tatoeeren: ‘om nooit te vergeten.’

Jullie Amerikanen hebben genoeg oorlogen; blijf met je handen van onze oorlog af, wil ik maar zeggen.

Wandelen, walk & run!

Wandelen, walk & run!

Hier wordt weinig gewandeld; in de VS wordt het minst gewandeld van alle ontwikkelde landen. Als je iemand ziet wandelen, bijvoorbeeld in een winkelstraat of in een shopping mall, dan weet je dat de auto om de hoek staat.

Maar soms zie je Amerikanen in groepen wandelen met allemaal hetzelfde T-shirt aan. Daaraan kun je zien, voor welk goed doel wordt gewandeld. En dat zijn er een hele boel. Afgelopen twee weken waren hier in Burlington de volgende mogelijkheden:
de Light The Night Walk van de de Leukemia & Lymphoma Society (LLS);
de NAMI Walks van de National Alliance on Mental Illness (Depression, Anxiety, Bipolar, Schizophrenia etc.);de Alamance County Walk to End Alzheimer's (Our vision: A world without Alzheimer’s disease);
de 5k Walk/Run to end Violence against Women (March and raise your voice. Help end sexual violence) ;
de Kit Carson County Breast Cancer Awareness Walk (help us support cancer treatments and cancer victims in Kit Carson County);
de Burlington crop hunger walk: (One of more than 2,000 CROP Hunger Walks held each year in the U.S. - the Burlington, Vermont CROP Hunger Walk has a thirty plus year history of combating hunger locally and internationally) en de15th Annual Run For JUMP (Joint Urban Ministry Project, Emergency Assistance From the Interfaith Community)
Deze Walks en Runs zijn om te laten zien dat je om je medeburger geeft, maar ze zijn vooral bedoeld om geld voor het goede doel in te zamelen, om medisch onderzoek te laten doen naar tal van ziektes. Je betaalt om deel te nemen, meestal zon $ 25, maar dan krijg je ook een geinig T-shirt en een ecologisch verantwoord tasje, maar de bedoeling is dat je ook sponsorgeld inbrengt. Hoe meer geld je van buren, vrienden en familieleden weet af te troggelen, des te beter. Het gaat soms zo ver dat je bij een flink bedrag, zeg $ 10.000 zelf een tegoedbon krijgt van $ 500, natuurlijk te besteden bij één van de hoofdsponsors, bijvoorbeeld de plaatselijke juwelier. Mensen die goed zijn in bedelen én 5 kilometer kunnen lopen, zijn dus én weldoeners én eigen zakkenvullers.
In Nederland rijzen de kosten voor de gezondheidszorg al jaren de pan uit. Om te voorkomen dat wij ook wekelijks moeten gaan hardlopen voor een goede doel, of in een gracht zwemmen met Maxima, zijn er volgens mij maar twee oplossingen. Of de gezondheidszorg wordt flink hervormd of je krijgt op je 85^e verjaardag van regeringswege de Drion-pil uitgereikt.

Schieten en roken

Schieten en roken

Je kunt je Clint Eastwood toch niet voorstellen zonder sigaartje, voor, tijdens of na een shoot out. Toch zal het niet lang meer duren of films als The Good, the Bad and the Ugly, For a few dollars more en vele duizenden anderen, onder het mes worden genomen. Het moet niet moeilijk zijn met een ingenieus computerprogramma alle rook uit films te verwijderen. Rook van sigaretten, sigaren en pijp natuurlijk, niet de rook van vuurwapens.

Dat is het paradoxale in de VS, waar het recht op het hebben en dragen van vuurwapens als een door God gegeven recht wordt verdedigd, als teken van de absolute vrijheid die een Amerikaan heeft. Het is wonderlijk dat het recht om jezelf te schaden door te roken, steeds minder wordt geaccepteerd. Natuurlijk heeft de tabakslobby zijn uiterste best gedaan om ingrijpende maatregelen tegen te gaan, maar dat is ze nog niet helemaal gelukt. Maar probeer in New York eens een appartement in een dure coöperatie te kopen voor een bedrag dat begint met een miljoen, maar dat ook een veelvoud daarvan kan zijn. Als je roker bent, kun je het wel vergeten, ook al rook je alleen in je eigen dure appartement. En ben je vrijwilliger bij de lokale brandweer en je blijkt te roken, dan kun je het ook verder vergeten.

Maar wapens dragen, en gebruiken, is bijna overal toegestaan en geen folklore, maar harde werkelijkheid en schietpartijen die de krant halen, een kleine minderheid, zorgen alleen maar voor meer wapenaankopen. Een recent mooi voorbeeld is de staat Arizona, waar gouverneur mevrouw Jan Brewer met haar volle verstand een wet tekende waarin het heimelijk dragen van een wapen in een café of bar toegestaan werd. De enige voorwaarde was dat de persoon in kwestie niet dronk. Bij het gewoon openlijk dragen van een wapen, weet je als onschuldig barbezoeker tenminste waar je aan toe bent; als iemand zijn wapen trekt, ga je direct plat op de grond liggen. Maar nu moet je dat in Arizona al doen, als iemand in zijn broekzak grijpt om zijn, nee niet zijn sigaretten, maar om zijn portemonnee te trekken. Ik kan mij niet voorstellen dat café-eigenaren blij zijn met die wet, want er zullen toch klanten wegblijven.

Het brengt mij wel op de gedacht om de discussie in Nederland over al of niet roken in al of niet kleine cafés in één keer op te lossen; we stoppen met roken, maar we mogen bij cafébezoek wel een wapen dragen. Of dat een verborgen wapen is of een eerlijk openlijk getoond exemplaar, gaan we uitpolderen.

Verkiezingen (1)

Verkiezingen (1)

Nee, dit gaat niet over de presidentsverkiezingen die hier in November plaats gaan vinden, maar over onze eigen 2e Kamerverkiezingen. Toen Wilders het minderheidskabinet liet vallen, wist ik dat ik de verkiezingen helaas niet zelf kon meemaken. Ik zou natuurlijk per volmacht kunnen laten stemmen, maar ik begreep dat je ook vanuit het buitenland mocht stemmen. Via Internet kon ik een formulier printen, waarin ik de burgemeester van mijn woonplaats beleefd kon vragen of ik vanuit het buitenland mocht stemmen, omdat ik langdurig afwezig zou zijn. Als voorbeeld stond de burgemeester van Den Haag vermeld, maar ik richtte mijn verzoek natuurlijk tot mijn eigen burgemeester, Amstel 1, Alhier (dat komt altijd aan). Tot mijn verbazing kreeg ik geen stembiljet uit Amsterdam, maar uit Den Haag, waar ik geacht werd in kieskring 12 (’s-Gravenhage) mijn stem uit te brengen. Dat wil ik helemaal niet, maar als ik in beroep zou gaan, tot de Hoge Raad toe, zou ik drie verkiezingen verder zijn.

Het stembiljet ging vergezeld van een Briefstembewijs Model M 6-2 met het uniek nummer 275135, waarin de Haagse burgemeester verklaarde mij toe te staan per brief te stemmen. Bovendien moest ik onderaan die brief, waar mijn naam & adres op stond, met mijn handtekening verklaren, dat ik het stembiljet persoonlijk had ingevuld. Het stembiljet moest ik samen met die brief opsturen naar een adres in Washington. Nu weet ik toevallig dat op 4200 Linnean Avenue NW niet het stembureau van kieskring 12 zit, maar de Nederlandse ambassade, loyaal bondgenoot van de VS in the War on Terror. Wie geeft mij de verzekering dat mijn stemgegevens geheim blijven en dat ze niet aan de CIA of de FBI worden doorgegeven? Per slot van rekening is de afgelopen vier jaar elke keer door de bevoegde Amerikaanse autoriteiten op verschillende vliegvelden in mijn afgesloten koffer gesnuffeld (ze laten wel een keurig briefje met War on Terror-uitleg achter in je koffer).

Volgende keer laat ik weer bij volmacht stemmen; dat is in elk geval anoniem en zo hoort het ook.

David Barnouw in de VS (najaar 2012)

David Barnouw is tot eind van het jaar in Burlington, Veermont, the Green Mountain State.

Hij geeft daar aan de University van Vermont de cursus ‘The Holocaust in the Netherlands’.

Regelmatig zal hij bloggen over wat hem opvalt, interesseert of opwindt.

Nederland (1)

Nederland (1)

Bij het lezen van de krant in de V.S. groeit je minderwaardigheidsgevoel met de dag, want er is hoogst zelden Nederlands nieuws dat ‘fit to print’ is. Enkele weken geleden had ik drievoudig geluk. De zondag is hier altijd een mooie kranten dag, want dan komt de New York Times in vol ornaat uit. Hij kost dan $ 6, in plaats van $ 2,50, maar dan heb je ook wat in handen. De krant telde 8 katernen met samen 114 pagina’s, een Book Review van 28 pagina’s, het wekelijks Magazine van 50 pagina’s en deze keer een Magazine over vrouwen mode; een glossy van maar liefst 228 pagina’s. Je hoeft je op zondag dus niet te vervelen.

Op pagina één was het al raak, waar oude productiemethodes, een lopende band met mensenwerk, vaak in lage lonenlanden, vergeleken werd met een lopende band waar robots hetzelfde werk doen. Als voorbeeld werd Philips genomen; menselijke arbeid in China en de robots in Drachten, die 24 uur per dag werken, zonder hinderlijke koffiepauzes, of lastige eisen voor loonsverhoging.

En in het reiskatern kwam Nederland twee keer ter sprake. Een hele pagina was geweid aan de voormalige kunstenaarskolonie Domburg op Walcheren en met name aan de schilder Mondriaan, die daar van 1908 tot 1916 woonde en schilderde. De auteur, Freda Moon, moet wel per trein langs ‘the grattified suburbs of Rotterdam and Haarlem’, maar dan kan ze de Mondriaanse kleuren aan de Noordzeekust tot zich nemen. Waarom ze in de plaatselijke jeugdherberg, het Stayokay Hostel Domburg at Westhove Castle moet verblijven, is raadselachtig.

In een korter artikel beschrijft Freda haar bezoek aan het Noord-Koreaanse restaurant Pyongyang in Amsterdam, waar ze de enige gaste blijkt te zijn. Ze is tevreden met de maaltijd, maar vindt het restaurant ‘mostly spectacle, a gimmick with good food.’

Natuurlijk ben ik blij met deze aandacht voor Nederland, maar waar blijft het doorwrochte NYT-artikel dat dat kleine landje aan de Noordzee na een populistische ruk naar rechts nu een populistische ruk naar links schijnt te gaat maken?

P.S. Gisteren stond in de NYT weer een Nederlands bericht: het Stedelijk Museum en het Rijksmuseum zouden open gaan! Dat zal er vast vaker in hebben gestaan.